Ons antwoord is NICE
NICE Developers wacht niet op verandering, maar zorgt voor verandering.
Het moet beter en kán beter, is de luid en duidelijke boodschap van NICE Developers. De status quo in de bouw- en ontwikkelwereld verbaast hen: de sector staat stil en neemt geen verantwoordelijkheid om problemen écht op te lossen. Veel partijen praten ‘groen’, maar tonen business as usual. Gesterkt door hun eigen kennis en ervaring, trekken Robert Winkel en Mark Compeer daarom onafhankelijk – met steun van progressieve investeerder en ontwikkelende belegger Focus on Impact – ten strijde.
Strijdbaar zijn ze, ontwikkelend architect Robert Winkel en ontwikkelaar Mark Compeer. Voor hen is de realisatie van Paris Proof woongebouwen in de eerste plaats een levensmissie. Ze zien zichzelf niet zozeer als ‘ontwikkelaars’, maar als wereldverbeteraars. NICE Developers wacht niet op verandering, maar zórgt voor die verandering, door actief mee te bouwen aan een betere wereld. Dat is nodig, zagen ze de afgelopen jaren. Het huidige systeem van ontwerpen, ontwikkelen en bouwen is ruimschoots over de datum en ronduit bedorven. Verandering komt te traag op gang, er zijn te veel lege beloften en matige ambities. Mark: ‘Bouwen in hout zou te ingewikkeld en te duur zijn, dus kiest iedereen voor de makkelijke weg. De impact op het klimaat wordt genegeerd.’ Daarnaast draagt de sector volgens Mark en Robert te weinig bij aan een inclusieve samenleving, door het na te laten om een mix van koop, midden- en sociale huur te realiseren. Mark: ‘Juist hier kunnen we voor meer verbinding en dynamiek zorgen, net als door werken en wonen beter te mixen.’ Een nieuwe aanpak vraagt een radicaal andere benadering, samenwerking en een herdefinitie van de norm. Het duo is vastberaden om daartoe een flinke duit in het zakje te doen, door hun stem te laten horen én met ‘NICE bewijs’. Ze laten zien dat het anders kán!
NICE biedt het antwoord op prangende vragen van overheden, corporaties en vastgoedeigenaren die het beter willen doen.
NICE concept als nieuwe standaard
Dat het anders kan, ontdekten ze zelf al doende. Robert vertelt over de ‘ontdekkingstocht’ van de afgelopen jaren. ‘Als je verandering wilt, moet je het experiment omarmen. Wij zijn geen afwachtende types en nemen risico’s in de volle overtuiging dat het ons hoe dan ook verder brengt.’ Hun missie? De introductie en verspreiding van het nieuwe NICE concept, gericht op het welzijn van mens en natuur. Elke ‘NICE Building’ heeft daarbij een positieve impact op buurt, mens en klimaat. Dat NICE de daad bij het woord voegt, blijkt uit SAWA. Dit is het eerste hoge woongebouw in Nederland met een houten hoofddraagconstructie die circulair en losmaakbaar is, omdat er geen beton op de vloeren is toegepast. De ecologische voetafdruk is dus klein, maar de impact voor de buurt is – met 109 woningen en 12.500 m2 bvo – groot. Robert: ‘SAWA is het gezondste gebouw van Nederland. Dit eerste circulaire houten hoogbouwproject (50 meter) in Europa slaat CO2 op, draagt bij aan de stedelijke biodiversiteit, is met (midden)huur- en koopwoningen bereikbaar voor verschillende inkomensgroepen én faciliteert de groei van een sterke gemeenschap.’ Mark vult aan: ‘SAWA toont dat het wel degelijk mogelijk is om duurzaam te ontwikkelen, met oog voor klimaat, biodiversiteit en mensen.’ Met deze aanpak biedt NICE een antwoord op de prangende vragen van overheden, corporaties en vastgoedeigenaren die het anders – beter – willen doen. Dat zijn partijen die ook de CO2-uitstoot willen verlagen en betonbouw willen afbouwen. De ‘NICE Buildings’ behoren tot een nieuwe generatie gebouwen die de nieuwe generatie mensen dient.
Stop de bullshit: beter bouwen voor mens en klimaat kan wél, want we doen het al!
Robert: ‘Mensen verklaarden ons in het begin voor gek. SAWA was een illusie. Maar we hebben alles op alles gezet, en met behulp van alle betrokkenen, is SAWA nu realiteit. Dat het niet kan is bullshit. Wij doen geen loze beloften: beter bouwen voor mens en klimaat kan wél!’ Toch is dit geen dikke vinger naar alle naysayers, maar een handreiking: NICE wil anderen helpen het beter te doen. Mark: ‘We willen onze kennis delen en samenwerken, zodat anderen ervan kunnen leren.’ Urgentie wint het van de behoefte aan uniciteit. De temperaturen stijgen en de budgetten om daar iets aan te doen, verdampen. In Parijs is een akkoord gesloten: we moeten onder de 1.5 tot 2 graden temperatuurstijging blijven. Aan deze doelstelling is een maximaal CO2-budget gekoppeld, ook voor de bouwsector. Dit budget neemt de komende decennia af. Vandaag de dag stoten we met het bouwen van woningen meer uit dan het budget toestaat. Als we zo doorgaan, overschrijden we al in 2027 het CO2-budget om onder de 1.5 graad temperatuurstijging te blijven. De CO2-uitstoot moet dus drastisch omlaag, en snel. Robert: ‘Traditioneel beton, baksteen en aluminium moeten wijken! In 2024 al moet de grootste verandering écht zijn ingezet. Onze grootste frustratie is dat velen – overheden, beleggers en ontwikkelaars – deze situatie agenderen, zonder er zelf actie op te ondernemen. Er wordt te veel gekletst en te weinig gedaan.’
Als de traditionele betonbouw straks stil wordt gelegd, hoe realiseren we dan de woningen die zo nodig zijn?
Alles gaat volgens het duo nu om de vraag ‘Ben je in staat om mee te veranderen?’ Er staan steeds meer vraagtekens bij betonbouw. De NICE ontwikkelaars voorzien een rechtszaak tegen de traditionele betonindustrie, vanwege de te hoge CO2-uitstoot die in strijd is met het Parijs-akkoord. Zo’n scenario kan de betonbouw volledig stil leggen. En dan? Hoe realiseren we dan de woningen die zo nodig zijn? Robert: ‘Wij hebben onze blik strak op de toekomst gericht. Ik hoop dat partijen ons weten te vinden, zodat we ons kunnen voorbereiden op dat wat komen gaat.’ Met de juiste informatie wil NICE overheden en corporaties meer munitie geven om duurzaam bouwen hoger op de agenda te krijgen, de zin van de onzin te scheiden en het daadwerkelijk te gaan dóen. Robert: ‘Wij denken mee en helpen anderen graag verder om tot het juiste product of de juiste tenderuitvraag te komen.’ NICE is er klaar voor. Op basis van eigen ervaringen en connecties in de houtbouwketen kunnen ze snel handelen. ‘Binnen het gegeven CO2-budget kunnen we bovendien veel meer NICE-gebouwen realiseren, simpelweg omdat je op de traditionele wijze eerder door je CO2-budget heen bent.
Meer woningenén een beter klimaat
Het antwoord is NICE
Kleine voetafdruk, grote impact
Robert en Mark hebben een rotsvast vertrouwen in hun missie en visie en voelen zich gesterkt door hun ervaring van de afgelopen jaren. Extra trots zijn ze op de grote stappen die ze zetten in de toepassing van biobased en gerecyclede materialen. Robert: ‘Maar liefst 75% van de hoofddraagconstructie van SAWA bestaat daaruit. Veel van die materialen waren in deze samenstelling nog niet gecertificeerd, daarom achtte iedereen het onhaalbaar. In nauwe samenwerking met onze mede-ontwikkelaar en bouwer ERA Contour is dit gelukt.’ SAWA wordt voor het grootste deel in cross laminated timber (CLT) gebouwd. Het gebouw heeft een kleine CO2-voetafdruk doordat het CO2 opslaat én volledig circulair is. Het hout kan hergebruikt worden omdat op de vloeren geen beton is toegepast, maar gerecycled dakgrind: droge ballast die goed scheidbaar is van het hout. Zo kunnen de materialen later nog een tweede leven krijgen. Bovendien is de bouwtijd ervan korter dan bij betonbouw. Een ander groot voordeel van hun ervaring met SAWA, is het vertrouwen dat ze hebben van de houtleveranciers. Mark: ‘Deze partijen kiezen hun projecten en partners uit. Heb je nog niet eerder een gebouw in hout gerealiseerd, dan vorm je voor hen een groter risico.’
Zonder te proberen, komt er überhaupt geen verandering!
Nu willen Robert en Mark de mythe van SAWA wegnemen, juist door erover te delen. Mark: ‘Er gaan verhalen rond die niet kloppen. Zo zouden we de grond gratis hebben gekregen, wat niet waar is. Blijkbaar wordt door veel mensen nog steeds niet geloofd dat dit echt mogelijk is.’ Terwijl SAWA ‘gewoon’ voldoet aan het Bouwbesluit en het gelukt is om gecertificeerde, gerecyclede materialen toe te passen, zegt Robert. ‘Natuurlijk zijn er dingen die we nu anders zouden doen. Slimmer met water omgaan bijvoorbeeld. Nu wordt het dakgroen geïrrigeerd met leidingwater, de volgende keer willen we dat met regenwater doen, door te zorgen voor een betere waterberging. We willen ons daarnaast verdiepen in een betere omgang met afvalstromen. En hoewel een groot deel van ons volume uit hergebruikte materialen bestaat, willen we bij toekomstige NICE Buildings nog meer biobased en gerecyclede materialen toepassen. Door bijvoorbeeld gipsplaten te vervangen door hennep of vlas. Er is nog genoeg dat beter kan in de volgende generatie gebouwen, maar zonder eerst te proberen, komt er überhaupt geen verandering!
Geen loze beloften, maar bewezen business case
Met de ontwikkeling van SAWA investeerde NICE – in samenwerking – in innovatie en onderzoek dat leidde tot een nieuw concept. Dat concept is een optelsom van opgedane kennis, kunde, ervaringen en verbeterpunten, waar anderen nu hun voordeel mee kunnen doen. Robert: ‘Als we het anders willen, dan is er een andere manier van leven nodig. Houtbouw is niet genoeg. Het gaat om biodiversiteit, minder eenzaamheid en het zorgen voor een mix tussen koop-, middenhuur en sociale huurwoningen. Wij willen bereikbare en duurzame woningen maken. Zo zijn 50 van de 109 woningen in SAWA middenhuurwoningen. Ook werken we in samenwerking met woningcorporaties aan sociale huurwoningen volgens het NICE Concept. Dat zijn dus gezonde woningen: hout, biodivers en met gedeelde ruimtes. Houtbouw is slechts één onderdeel. Meer dan bouwen en ontwikkelen, gaat het om een andere kijk op het leven krijgen.’ De nieuwe wet die per 2022 in Frankrijk van kracht is – waarbij de helft van de massa van overheidsgebouwen biobased moet zijn – juicht NICE toe. Mark: ‘Dát is een voorbeeld! Want het is helemaal geen kwestie van kunnen, maar van willen en doen!’
De winst van deze business case laat zich niet alleen uitbetalen in geld, maar in generaties
NICE developers agendeert de noodzaak, maar ook de haalbaarheid en goede business case van dit concept. Mark: ‘Ja, het is een moeilijke weg en ja, we nemen genoegen met minder winst. Wij stellen kwaliteit en duurzaamheid voorop. Als onafhankelijke speler zijn wij niet ‘gegijzeld door het geld’, zoals zoveel anderen. Mensen met wie we samenwerken, vinden ons vanwege de inhoud, energie, openheid en ambitie. Wij doen geen beloften die we niet waar kunnen maken en scheiden de zin van de onzin. We zoeken daarin gelijkgestemden. Het is een avontuur. Het is pionieren. Het betekent dat je iets op de winst inlevert, maar wel échte impact maakt.’ NICE stuurt daarbij ook op sociaal-maatschappelijke waarden. Van NICE Buildings profiteren niet alleen de eigenaren en bewoners, maar juist de hele buurt en stad. Een langere houdbaarheidsdatum van de aarde, dat is de ultieme winst waar Robert en Mark voor strijden. Een winst die zich niet alleen laat uitbetalen in geld, maar in generaties.
