SAWA
Het circulaire houten woongebouw SAWA in Rotterdam is een voorbeeldproject voor nieuwe generaties, een belangrijke stap in de duurzaamheidsdoelstellingen én bewijs dat het anders kan. Achter dit prijswinnende ontwerp schuilt de sterke ambitie van opdrachtgever en architect om bij te dragen aan zowel CO2-reductie en het behalen van de klimaatdoelstellingen, als de toevoeging van betaalbare woningen en faciliteiten die van waarde zijn voor de hele buurt.
- Locatie
- Lloydstraat, Rotterdam
- Omvang
- 12.500 m2 BVO
- Programma
- 109 woningen (50 middenhuur, 20 vrije sector huur, 39 koop), horeca en voorzieningen.
- Status
- In ontwikkeling
- Ontwikkelaar
- NICE Developers + ERA Contour
- Architect
- Mei architects and planners
- Bouwer
- ERA Contour
- Belegger
- Focus on Impact
Vier kernwaarden van SAWA
SAWA Rotterdam is een uniek, circulair en Paris Proof houten woongebouw van 50 meter hoog. In het ontwerp en de ontwikkeling ervan zijn vier kernwaarden leidend: CO2-reductie (lucht), Circulariteit (aarde), Biodiversiteit (dieren en planten), Inclusiviteit, gezondheid en delen (mensen).
CO2-reductie
Exceptioneel aan SAWA is dat het gebouw volledig in CLT (cross laminated timber) en Glulam (gelamineerd hout) is gebouwd: het gebruik van beton is tot een minimum beperkt. Dat maakt SAWA een Paris Proof gebouw, geheel in lijn met het Klimaatakkoord van Parijs en Glasgow, European Green Deal, UN Sustainable Development Goals en doelstellingen van de gemeente Rotterdam om CO2-uitstoot te verminderen. Voordelen van bouwen in CLT zijn meerledig. Allereerst slaat hout CO2 op, waarmee de uitstoot wordt teruggedrongen. Daarnaast is het een uitstekend bouwmateriaal omdat het, ten opzichte van beton, lichter, sneller, veiliger, duurzamer en herbruikbaar is. Daarnaast vergroten we het wooncomfort met de toepassing en warme uitstraling van hout. Bij SAWA is het hout in de woningen en op de galerijen en balkons daarom zo veel als mogelijk in het zicht gehouden.
Circulariteit
Voor SAWA is een circulair bouwsysteem van hout toegepast met droge, scheidbare oplossingen. De vloeren zijn opgebouwd uit CLT met erbovenop een droge ballast in plaats van (gegoten) beton. Alle onderdelen in de vloer zijn daarmee in de toekomst losmaakbaar en de materialen izijn herbruikbaar (urban mining). Daarmee zet SAWA een nieuwe standaard in circulaire bouw. Het ontwerp van SAWA is gebaseerd op het Open Building-principe: de hoofddraagconstructie bestaat uit vloeren, balken en kolommen. Hierdoor ontstaat een hoge mate van flexibiliteit en vrije indeelbaarheid. Dit draagt bij aan de toekomstbestendigheid van het gebouw.
De bomen die voor de CLT-constructie zijn gebruikt, komen uit duurzame productiebossen in Nordrhein-Westfalen, West-Duitsland. Voor elke gekapte boom werden vier bomen van verschillende soorten terug geplant. Verdere toegepaste materialen zijn zo veel mogelijk biobased en voorzien van een materialenpaspoort
Biodiversiteit
Nederlandse steden blijven groeien en de leefkwaliteit komt steeds meer onder druk te staan. De gevolgen van deze verstedelijking op het menselijk ecosysteem – wateroverlast, hittestress en meer CO2-uitstoot – zijn steeds zicht- en merkbaarder. Tegelijkertijd wordt het leefgebied van vogels, bijen, vlinders en andere insecten door dezelfde ontwikkeling flink ingeperkt. SAWA zorgt voor een omslag in deze ontwikkeling, door bij te dragen aan een gezond woon- en leefklimaat voor mens, plant en dier. Dat begint met een natuurinclusief ontwerp dat samen met stadsecologen en biologen tot stand kwam. Zo zijn er vaste bloemen- en plantenbakken op de terrassen en balkons, is de beplanting plek-specifiek gekozen (afhankelijk van de zonoriëntatie en hoogte in het gebouw) en een voedingsbron voor de aanwezige diersoorten. Nestkasten zorgen voor een veilig onderkomen voor vogels en insecten. Met deze ingrepen sluit SAWA aan op de bestaande ecologische structuren in de stad, om zo bij te dragen aan een toename van de biodiversiteit.
“Wij bouwen aan de stad met liefde voor de buurt en natuur. Zo ontwikkelen we SAWA voor en vanuit de buurt. Met dit gebouw geven we iets terug aan de stad.”
Mark Compeer
Sociale inclusiviteit en gezondheid
Door de mix van koop- en huurwoningen (van 50 tot 167 m2) biedt SAWA Rotterdam plek aan een diverse gemeenschap en afspiegeling van de stad. Vijftig appartementen (ongeveer de helft van het aantal woningen) zijn bestemd voor de middenhuur. Zo wordt wonen in SAWA voor allerlei inkomensgroepen bereikbaar en betaalbaar. Een ander onderscheidend element van het SAWA-woonconcept zijn de diverse gedeelde functies die bewoners ontzorgen en actief bijdragen aan de (groei van een) community. Denk hierbij aan shared mobility, klusmaterialen en -ruimte en een gedeelde moestuin.
De plekken in het gebouw voor ontmoeting en verbinding zijn gunstig voor lokale initiatieven en dienen de hele buurt. Dat geldt ook voor de horeca en maatschappelijke voorzieningen in de plint van het gebouw.
ton opgeslagen CO2
- 4800
nestkasten voor vogels en vleermuizen
- 140
buitenruimte, gemiddeld, per woning
- 40m²
middenhuur woningen
- 50%
gemeenschappelijk dek met moestuin
- 800m²
strekkende meter plantenbakken
- 600m
planten
- 3000
SAWA is niet alleen een sociaal gebouw, maar ook energieneutraal en het gezondste gebouw van Nederland. Hoewel het om een installatie-arm gebouw gaat, heeft het een gezond binnenklimaat. De woningen zijn voorzien van een CO2-gestuurd ventilatiesysteem. Zodra er teveel CO2 in de woning wordt gemeten, zorgt de ventilatie voor toevoer van verse buitenlucht. De stadsverwarming is duurzaam en er komen PV-panelen op de daken. De energie die door de PV-panelen wordt opgewekt, wordt onder andere gebruikt voor de lift, verlichting op de galerijen en elektrische auto’s. Zo bereikt SAWA een EPC van 0: energieneutraal.
SAWA expert team
SAWA is een ontwikkeling van NICE Developers & ERA Contour, ontworpen door Mei architects and planners en wordt gebouwd door ERA Contour.
SAWA is mede tot stand gekomen door ondersteuning en expertise van de volgende betrokkken partijen en experts:
Pieters Bouwtechniek – constructeur
DGMR – Bouwfysisch adviseur
Aldus Bouwinnovatie – Hout, innovatie en duurzaamheid
Pirmin Jung & Derix Group – Technische houten engineering
Derix Group – Houtleverancier
Copijn – Ecologie
Bureau Stadsnatuur & Piet Vollaard – Biodiversiteit
Adviesbureau Hamerlinck – Brandadviseur
Maatwerk in Bouwadvies – Bouwkostenadvies
Peutz – Windhinderonderzoek
Mei architects and planners, WAX & De Beeldenfabriek – Visualisaties
Paris Proof bouwen?
Het antwoord is NICE
